ChandraShekar K
ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಕೆ
ಚಂದುನ ಬರವು
Recent Posts:
- ಅಡ್ಡೂರ ದೇಬೆ, ಕುತ್ತಿಪುನ್ಕೆ ಉಳ್ಳೇರಗುತ್ತು - ಪಾರ್ದನ
- ತುಳುವೆರೆ ಮರಣಡು ಬೊಜ್ಜದ ಕ್ರಮ
- ದೀಪದೆಣ್ಣೆ
- ಬೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು
- ಕೋಟಿ ಚೆನ್ನಯರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬ ದೈವಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿರುವ ಗೊಂದಲ
- ಎಣ್ಮೂರ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಬೈದೇರುಗಳ ನೇಮ
ದೀಪದೆಣ್ಣೆ
ತುಳುನಾಡುಡು ಆ ಕಾಲೊಡು
ಪೊತ್ತು ನಂದಳಗು ಎಣ್ಣೆ ಆದು ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ನ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಮರತ್ತ ಬೀಜಲು.
ಆ ಕಾಲಡು ತುಳುನಾಡುಗು
ಚೀಮಿನಿದ ಎಣ್ಣೆಬತ್ತಿಜ್ಜಂಡು. ಹೆಚ್ವಿನ ಇಲ್ಲಡುಕಂಚಿಯಾಪಿತ್ತಲೆದಸರಮಾಲೆಪನ್ಪಿಸರಪೊಲಿ ತೂಗುನ ದೀಪೊಲುಇತ್ತ. ಅಯಿಕ್ಕು ನಿಣೆ ಪಾಡುದು ಕಾಡುದ ಪೃಕೃತಿದತ್ತವಾಯಿನ ಎಣ್ಣೆ ಮೈತುದು ದೀಪದ ಬೊಲ್ಪುಡು ಕತ್ತಲೆ ಜೀವನ ಕರಿತುನಕ್ಲು ತುಳುವೆರು. ಅಂಚಿನ ಎಣ್ಣೆ ಕೊರ್ನ ಕೆಲವೊಂಜಿ ದೈಯಿಕ್ಲು ಬೊಕ್ಕಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆಪಂಡ.
ಸೊರಂಟೆದ ಮರತ್ತ ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ:
ಸೊರಂಟೆದ ಮರಪಂಡ ಇತ್ತೆದ ಜನಕ್ಲೆಗು ಗೊತ್ತಿಪ್ಪಂದು. ಸೊರಂಟೆದ ಮರಟ್ಟು ಒಂಜಿ ಕಾಯಿ ಅಪುಂಡು. ಮಲ್ಲಕಾಯಿದ ಉಲಾಯಿ ಮಸ್ತು ಕಿನ್ಯ ಬಿತ್ತುಲು. ಆ ಕಾಯಿನು ಕೊಯ್ದು ಪರುಂದ್ಯರ ಪಾಡೊಡು.ಮೂಜಿ ದಾರೆದ ದಪ್ಪ ಚೋಲಿದ ಕಾಯಿನು ದೊಂಬುಗು ಪಾಡುದು ಸೋಗೆ ಪಾಡೊಡು. ಅವು ಪರುಂದುದು ಅಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿಕ್ಕುಬೊಂಜ(ಬೂದಿ)ಪಾಡುದು ಮುಚ್ಚಿದು ದೀಪುನ. ಅಯಿತ್ತ ಬೊಂಡು ಸರಿ ಕುರಿದು ಅಯಿ ಬೊಕ್ಕ, ಪುಡಾಯಿಗು ಪಾಡುದು ಊರ್ದುನ, ಬೊಕ್ಕ ನೀರುಡು ಪಾಡುದು ಲುಂಬುದು ನುಂಗ್ಯರ ಪಾಡುನ. ನುಂಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿನು ಮರತ್ತ ಪಲಾಯಿಡು ನೆಲಕ್ಕು ಪಾಡುದು ಉರ್ದುನ. ಅಯಿತ್ತ ಟೊಪ್ಪೆ ಪೂರ ಪೊಪುಂಡು. ಅಯಿತ್ತ ಟೊಪ್ಪೆ ದೆತ್ತುನ ವೊರಿನೆನುಅರಿಂದುಲೆಪ್ಪುವೆರು. ಅ ಅರಿನು ದೀವೊಂದು, ಅಯಿನುಮಣ್ಣುದ ವೊಡುಡು, ದಿಕ್ಕೆಲುದ ವೊಂತೆ ಸೂವುಟ್ಟು ಪೊರ್ಲು ಪೊದುತ್ತುದು, ಗುದ್ದಿ ಕಲ್ಲುಗು ಪಾಡುದು ಉಜ್ಜೆರುಡು ಯೆಡ್ಪುನ, ಬೊಕ್ಕ ಪೊರ್ಲು ಕಡೆಪಿಕಲ್ಲುಡು ಕಡೆಪುನ. ಮಲ್ಲ ಕರಟ್ಟು ನೀರು ಪಾಡುದು ಪೊರ್ಲುಡು ಕೊದಿಪವುನ. ಕೊದಿಯೊಂದು ಬತ್ತಿಲೆಕನೆ ಅಯಿತ್ತ ನೀರು ಅಜಿಲೆಕ್ಕನೆ, ಅದಗ ಅಯಿತ್ತ ನೀರು ಕುಂದೊಂದು ಪೋದು ಎಣ್ಣೆ ಸೆಲಿಯೊಂದು ಮಿತ್ತು ಬರ್ಪು ಂಡು. ಆ ಎಣ್ಣೆಕಜ್ಜಿಗು,ದೀಪ ಪೊತ್ತಯರಗುಅಪುಂಡು. ನನತ್ತು ರೀತಿಡು ಉಪಯೋಗ ಆಪುಂಡು.
ಪೊಣ್ಣೆದ ಸಿರಿಪೊಣ್ಣೆದ ಎಣ್ಣೆ:
ಪೊಣ್ಣೆದ ಮರಸುದೆ ಬರಿಟ್ಟು ಜಾಸ್ತಿ. ಒಂತೆ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ದಪ್ಪದ ಇರೆತ್ತ ಮಲ್ಲ ಮರ ಉಂದು. ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಇಲ್ಲಗುಮುಚ್ಚಲಿಗೆ,ಪಕ್ಕಾಸ್ಮಂತುದು ಪಾಡೊಂದು ಇತ್ತೆರು ಈ ಮರನು. ಈ ಮರಟ್ಟು ಉರುಂಟು ಕಾಯಿ ಆಪುಂಡು. ಆ ಕಾಯಿನು ಕೊಯ್ದು ನುಂಗ್ಯರ ಪಾಡೊಡು. ಅವು ಸೊಕು ನುಂಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿನು ಗುದ್ದೊಡು. ಅಯಿತ್ತ ಮೇಲುದ ಟೊಪ್ಪೆ ಪೊಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿತ್ತ ಉಲಾಯಿ ಉರುಂಟುದ ಬೊ ಂಡು ತಿಕ್ಕು ಂಡು. ಅಯಿನು ಎಲ್ಯೆ ಮೂರುದು ನುಂಗವೊಡು. ಪೋರ್ಲುಡು ನುಂಗಿ ಬೊಕ್ಕ ದಿಕ್ಕೆಲುಗು ಹದ ಸೂವುಟ್ಟು ಮಣ್ಣುದ ವೊಡುಡು(ಕರ) ಪೊದ್ಪೊಡು. ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿನುಉಜ್ಜೆರುಡು ಯೆಡ್ಪೊಡು. ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಸೊಕುಕಡೆಪಿ ಕಲ್ಲುಡು ಕಡೆಯೊಡು. ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ನೀರು ಪಾಡುದು ಒಂಜಿ ಕರಟ್ಟು ಕೊದ್ಯರೆ ದೀವೊಡು. ಸರಿ ಕೊದಿದು ನೀರು ಆಜಿನಗ ಎಣ್ಣೆ ಮಿತ್ತು ಬರ್ಪು ಂಡು. ಉಂದುಲಾ ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ತುಳುನಾಡುಡ್ನಂದಳ ಪೊತ್ತಯಿನ ಕೈಪೆದ ತಂಪುದ ಎಣ್ಣೆ. ಭಾರಿಮರ್ದುಗಾಪಿನ ಎಣ್ಣೆ, ಭಾರಿ ಬಿಲೆತ್ತಶ್ರೇಷ್ಠಎಣ್ಣೆ.
ನಪದ ಕಾಯಿ:
ಚಾಕೊಟೆಯಾತಾಕೊಟೆದ ಮರತ್ತ ಲೆಕ್ಕನೆ ಇಪ್ಪುನ ಈ ನಪದ ಮರ. ಅಯಿತ್ತ ಕಾಯಿಅಲುಂಬುಡದ(ಹರಳೆಣ್ಣೆ ಗಿಡ)ಕಾಯಿದ ಲೆಕ್ಕನೆಮೂಜಿ ದಾರದ,ಮೂಜಿ ಬಿತ್ತುದ ವೊಂತೆ ಮಲ್ಲಕಾಯಿ. ಅಯಿನ್ಲಾ ಕೊನತ್ತುದು ಗುದ್ದುದು ಮಿತ್ತು ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನ ರೀತಿ. ಉಂದುಲಾ ಪಿರಾಕುದನಂದಳದ ಎಣ್ಣೆ.
ಪುಂಡ್ಯೆ ದ ಕಾಯಿ:
ಈ ಮರ ಸಾಮನ್ಯ ಇತ್ತೆದಕ್ಲು ಯೆರ್ಲಾ ತೂತಿನ ಕಮ್ಮಿಗೆ. ನೆತ್ತ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನ ಬೇಲೆ ವೊಂತೆ ಬದಲಾವಣೆ ಉಂಡು. ನೆತ್ತ ಕಾಯಿನು ಕೊನತ್ತುದು ಮಿತ್ತು ಮಲ್ತಿಲೆಕ್ಕನೆ ಮಲ್ಪುನಗ
ಎಣ್ಣೆ ಮಸ್ತು ತೋಜುಂಡುಗೆ. ಆಂಡ ಅಯಿತ್ತ ಎಣ್ಣೆ ಕೈಕ್ಕು ತಿಕ್ಕುಜಿ ಪನ್ಪೆರು. ಅಯಿಕ್ಕಾತ್ರೊ ಅವು ಕೊದಿಯೊಂದು ಇತ್ತಿಲೆಕ್ಕನೆ ನೀರು ಅಜಿನಗ ಜಾದು ಅಯಿಕ್ಕು ಗುಡ್ಡೆದ ನುಂಗಿನಮುಳಿನು(ನುಗಿನ ಕಾಟು ಪಂತಿ)ಕೊಚ್ಚಿದು ಪಾಡುದು, ದೆತ್ತುದು ದೊ ಂದಿದ ಕಟ್ಟು ಮಂತುದು ದೀಪುನಗೆ. ಅಗತ್ಯಗು ಬೋಡಾನಗ
ಒಂಜೊ ಂಜಿ ದೊ ಂದಿನು ದೆತ್ತುದು ಪೊತ್ತವುನಗೆ.
ಅರ್ದಲು ಮರತ್ತ ಎಣ್ಣೆ:
ಪುನರ್ಪುಳಿತ್ತಮರತ್ತ ಲೆಕ್ಕನೆ ಇಪ್ಪುನ ಈ ಮರಟ್ಟು ಪುನರ್ಪುಲಿ ಕಾಯಿದ ಲೆಕ್ಕನೆ ಅಯಿತ್ತ ಉಲಾಯಿಚಂದ್ರಕಾರದಮೂಜಿ ಯಾ ನಾಲು ಬಿತ್ತುಇಪ್ಪು ಂಡು. ನೆನ್ನು ಲಾ ಇಂಚನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನ. ಅಂಡ ನೆಟ್ಟು ಎಣ್ಣೆ ಸೆಲಿಪುಜಿ. ಅದಗ ಅಯಿನು ಸರಿ ಕುಂದದು, ಜಾದ್ ದೀದು ಅಯಿಕ್ಕು ನೀರು ಪಾಡುನ. ಅವು ಅರಪುನಗ ಅಯಿಟ್ಟು ಗಟ್ಟಿಯಾಯಿನ ದೋಸೆದಲೆಕ್ಕ ಎಣ್ಣೆ ಗಟ್ಟಿ ಆದ್ ಉಂತುಂಡು. ಅವೆನುದೋಸೆ ಮನ್ಪರ,ಕಜಿಪುದ ಒಗ್ಗರಣೆಗುಲಾ ಬಳಕೆ ಮನ್ಪುವೆರು.
ಚಿಪ್ಪುಲು ಬೂರು:
ಚಿಪ್ಪುಲುದ ಬೂರುದ ಇರೆ ಉರುಂಟು ಮಸ್ತು ಅಗೆಲಾ. ಅಯಿತ್ತ ಬಿತ್ತು ಕಾಯಿಡುಬೊಲ್ದು,ಪರುಂದೊ ಂದು ಬನ್ನಗಕೆಂಪು. ಅಯಿನು ಕೊಯಿದು ಮಿತ್ತು ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆತ್ತುದು ಮಲ್ಪುನಿ. ಅಂಡ ಉಂದುದೀಪ ಪೊತ್ತಯರಗುಮಾತ್ರ ಬಳಕೆ.ದಾಯೆ ಪಂಡ ಉಂದು ಒಂಜಿವಿಷ ಎಣ್ಣೆ.
ನಾಣೀಲುದ ಮರತ್ತ ಕಾಯಿ:
ಉಂದು
ರೆಂಜೆದ ಕಾಯಿದಲೆಕ್ಕನೆ ಇಪ್ಪುನ ಕಾಯಿ. ನೆಟ್ಟುಲಾ ಇಂಚನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನಿ. ಉಂದು ದೀಪ ಪೊತ್ತಾವುನೆರ್ದು ಜಾಸ್ತಿಮರ್ದುಗುಪೊಪುನ. ನೆಕ್ಕು ಬಿಲೆಲಾ ಜಾಸ್ತಿ.
Share this postಇಂಚಿನ ಯೆತೊ
ಕಾಡ ಮರಕ್ಕುಲೆ ಕಾಯಿಲು ತುಳುನಾಡುದ ಆ ಕಾಲೊಡು ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ತ. ಆಂಡ ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಬತ್ತಿನಕೆರೊಸಿನ್ಪನ್ಪಿ ಚೀಮಿನಿದೆಣ್ಣೆ ಬೊಕ್ಕಕರೆಂಟ್ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಈ ಎಣ್ಣೆಲೆನ ಉಪಯೋಗ ಕಮ್ಮಿ ಅಂಡು.ಸರಮಾಲೆ ದೀಪ ಅಟ್ಟಗು ಬೊಕ್ಕ ಗುಜಿರಿಗು ಸೇರುಂಡು.ಬರವು:
ಚಂದು