ದೀಪದೆಣ್ಣೆ

Deepadenne

Post date: 2021-08-14
ದೀಪದೆಣ್ಣೆ
Avatar

ChandraShekar K

ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಕೆ

ಚಂದುನ ಬರವು


Recent Posts:

Share this post

ದೀಪದೆಣ್ಣೆ

ತುಳುನಾಡುಡು ಆ ಕಾಲೊಡು ಪೊತ್ತು ನಂದಳಗು ಎಣ್ಣೆ ಆದು ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ನ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಮರತ್ತ ಬೀಜಲು.

ಕಾಲಡು ತುಳುನಾಡುಗು ಚೀಮಿನಿದ ಎಣ್ಣೆ ಬತ್ತಿಜ್ಜಂಡು. ಹೆಚ್ವಿನ ಇಲ್ಲಡು ಕಂಚಿ ಯಾ ಪಿತ್ತಲೆಸರಮಾಲೆ ಪನ್ಪಿ ಸರಪೊಲಿ ತೂಗುನ ದೀಪೊಲು ಇತ್ತ. ಅಯಿಕ್ಕು ನಿಣೆ ಪಾಡುದು ಕಾಡುದ ಪೃಕೃತಿದತ್ತವಾಯಿನ ಎಣ್ಣೆ ಮೈತುದು ದೀಪದ ಬೊಲ್ಪುಡು ಕತ್ತಲೆ ಜೀವನ ಕರಿತುನಕ್ಲು ತುಳುವೆರು. ಅಂಚಿನ ಎಣ್ಣೆ ಕೊರ್ನ ಕೆಲವೊಂಜಿ ದೈಯಿಕ್ಲು ಬೊಕ್ಕ ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ ಪಂಡ.

ಸೊರಂಟೆದ ಮರತ್ತ ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ:

ಸೊರಂಟೆದ ಮರ ಪಂಡ ಇತ್ತೆದ ಜನಕ್ಲೆಗು ಗೊತ್ತಿಪ್ಪಂದು. ಸೊರಂಟೆದ ಮರಟ್ಟು ಒಂಜಿ ಕಾಯಿ ಅಪುಂಡು. ಮಲ್ಲಕಾಯಿದ ಉಲಾಯಿ ಮಸ್ತು ಕಿನ್ಯ ಬಿತ್ತುಲು. ಆ ಕಾಯಿನು ಕೊಯ್ದು ಪರುಂದ್ಯರ ಪಾಡೊಡು. ಮೂಜಿ ದಾರೆದ ದಪ್ಪ ಚೋಲಿದ ಕಾಯಿನು ದೊಂಬುಗು ಪಾಡುದು ಸೋಗೆ ಪಾಡೊಡು. ಅವು ಪರುಂದುದು ಅಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿಕ್ಕು ಬೊಂಜ(ಬೂದಿ) ಪಾಡುದು ಮುಚ್ಚಿದು ದೀಪುನ. ಅಯಿತ್ತ ಬೊಂಡು ಸರಿ ಕುರಿದು ಅಯಿ ಬೊಕ್ಕ, ಪುಡಾಯಿಗು ಪಾಡುದು ಊರ್ದುನ, ಬೊಕ್ಕ ನೀರುಡು ಪಾಡುದು ಲುಂಬುದು ನುಂಗ್ಯರ ಪಾಡುನ. ನುಂಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿನು ಮರತ್ತ ಪಲಾಯಿಡು ನೆಲಕ್ಕು ಪಾಡುದು ಉರ್ದುನ. ಅಯಿತ್ತ ಟೊಪ್ಪೆ ಪೂರ ಪೊಪುಂಡು. ಅಯಿತ್ತ ಟೊಪ್ಪೆ ದೆತ್ತುನ ವೊರಿನೆನು ಅರಿಂದು ಲೆಪ್ಪುವೆರು. ಅ ಅರಿನು ದೀವೊಂದು, ಅಯಿನು ಮಣ್ಣುದ ವೊಡುಡು, ದಿಕ್ಕೆಲುದ ವೊಂತೆ ಸೂವುಟ್ಟು ಪೊರ್ಲು ಪೊದುತ್ತುದು, ಗುದ್ದಿ ಕಲ್ಲುಗು ಪಾಡುದು ಉಜ್ಜೆರುಡು ಯೆಡ್ಪುನ, ಬೊಕ್ಕ ಪೊರ್ಲು ಕಡೆಪಿಕಲ್ಲುಡು ಕಡೆಪುನ. ಮಲ್ಲ ಕರಟ್ಟು ನೀರು ಪಾಡುದು ಪೊರ್ಲುಡು ಕೊದಿಪವುನ. ಕೊದಿಯೊಂದು ಬತ್ತಿಲೆಕನೆ ಅಯಿತ್ತ ನೀರು ಅಜಿಲೆಕ್ಕನೆ, ಅದಗ ಅಯಿತ್ತ ನೀರು ಕುಂದೊಂದು ಪೋದು ಎಣ್ಣೆ ಸೆಲಿಯೊಂದು ಮಿತ್ತು ಬರ್ಪು ಂಡು. ಆ ಎಣ್ಣೆ ಕಜ್ಜಿಗು, ದೀಪ ಪೊತ್ತಯರಗು ಅಪುಂಡು. ನನತ್ತು ರೀತಿಡು ಉಪಯೋಗ ಆಪುಂಡು.

ಪೊಣ್ಣೆದ ಸಿರಿಪೊಣ್ಣೆದ ಎಣ್ಣೆ:

ಪೊಣ್ಣೆದ ಮರ ಸುದೆ ಬರಿಟ್ಟು ಜಾಸ್ತಿ. ಒಂತೆ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ದಪ್ಪದ ಇರೆತ್ತ ಮಲ್ಲ ಮರ ಉಂದು. ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಇಲ್ಲಗು ಮುಚ್ಚಲಿಗೆ, ಪಕ್ಕಾಸ್ ಮಂತುದು ಪಾಡೊಂದು ಇತ್ತೆರು ಈ ಮರನು. ಈ ಮರಟ್ಟು ಉರುಂಟು ಕಾಯಿ ಆಪುಂಡು. ಆ ಕಾಯಿನು ಕೊಯ್ದು ನುಂಗ್ಯರ ಪಾಡೊಡು. ಅವು ಸೊಕು ನುಂಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿನು ಗುದ್ದೊಡು. ಅಯಿತ್ತ ಮೇಲುದ ಟೊಪ್ಪೆ ಪೊಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿತ್ತ ಉಲಾಯಿ ಉರುಂಟುದ ಬೊ ಂಡು ತಿಕ್ಕು ಂಡು. ಅಯಿನು ಎಲ್ಯೆ ಮೂರುದು ನುಂಗವೊಡು. ಪೋರ್ಲುಡು ನುಂಗಿ ಬೊಕ್ಕ ದಿಕ್ಕೆಲುಗು ಹದ ಸೂವುಟ್ಟು ಮಣ್ಣುದ ವೊಡುಡು(ಕರ) ಪೊದ್ಪೊಡು. ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿನು ಉಜ್ಜೆರುಡು ಯೆಡ್ಪೊಡು. ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಸೊಕು ಕಡೆಪಿ ಕಲ್ಲುಡು ಕಡೆಯೊಡು. ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ನೀರು ಪಾಡುದು ಒಂಜಿ ಕರಟ್ಟು ಕೊದ್ಯರೆ ದೀವೊಡು. ಸರಿ ಕೊದಿದು ನೀರು ಆಜಿನಗ ಎಣ್ಣೆ ಮಿತ್ತು ಬರ್ಪು ಂಡು. ಉಂದುಲಾ ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ತುಳುನಾಡುಡ್ ನಂದಳ ಪೊತ್ತಯಿನ ಕೈಪೆದ ತಂಪುದ ಎಣ್ಣೆ. ಭಾರಿ ಮರ್ದುಗಾಪಿನ ಎಣ್ಣೆ, ಭಾರಿ ಬಿಲೆತ್ತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಎಣ್ಣೆ.

ನಪದ ಕಾಯಿ:

ಚಾಕೊಟೆ ಯಾ ತಾಕೊಟೆದ ಮರತ್ತ ಲೆಕ್ಕನೆ ಇಪ್ಪುನ ಈ ನಪದ ಮರ. ಅಯಿತ್ತ ಕಾಯಿ ಅಲುಂಬುಡದ(ಹರಳೆಣ್ಣೆ ಗಿಡ) ಕಾಯಿದ ಲೆಕ್ಕನೆ ಮೂಜಿ ದಾರದ, ಮೂಜಿ ಬಿತ್ತುದ ವೊಂತೆ ಮಲ್ಲಕಾಯಿ. ಅಯಿನ್ಲಾ ಕೊನತ್ತುದು ಗುದ್ದುದು ಮಿತ್ತು ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನ ರೀತಿ. ಉಂದುಲಾ ಪಿರಾಕುದ ನಂದಳದ ಎಣ್ಣೆ.

ಪುಂಡ್ಯೆ ದ ಕಾಯಿ:

ಮರ ಸಾಮನ್ಯ ಇತ್ತೆದಕ್ಲು ಯೆರ್ಲಾ ತೂತಿನ ಕಮ್ಮಿಗೆ. ನೆತ್ತ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನ ಬೇಲೆ ವೊಂತೆ ಬದಲಾವಣೆ ಉಂಡು. ನೆತ್ತ ಕಾಯಿನು ಕೊನತ್ತುದು ಮಿತ್ತು ಮಲ್ತಿಲೆಕ್ಕನೆ ಮಲ್ಪುನಗ ಎಣ್ಣೆ ಮಸ್ತು ತೋಜುಂಡುಗೆ. ಆಂಡ ಅಯಿತ್ತ ಎಣ್ಣೆ ಕೈಕ್ಕು ತಿಕ್ಕುಜಿ ಪನ್ಪೆರು. ಅಯಿಕ್ಕಾತ್ರೊ ಅವು ಕೊದಿಯೊಂದು ಇತ್ತಿಲೆಕ್ಕನೆ ನೀರು ಅಜಿನಗ ಜಾದು ಅಯಿಕ್ಕು ಗುಡ್ಡೆದ ನುಂಗಿನ
ಮುಳಿನು(ನುಗಿನ ಕಾಟು ಪಂತಿ) ಕೊಚ್ಚಿದು ಪಾಡುದು, ದೆತ್ತುದು ದೊ ಂದಿದ ಕಟ್ಟು ಮಂತುದು ದೀಪುನಗೆ. ಅಗತ್ಯಗು ಬೋಡಾನಗ
ಒಂಜೊ ಂಜಿ ದೊ ಂದಿನು ದೆತ್ತುದು ಪೊತ್ತವುನಗೆ.

ಅರ್ದಲು ಮರತ್ತ ಎಣ್ಣೆ:

ಪುನರ್ಪುಳಿತ್ತ ಮರತ್ತ ಲೆಕ್ಕನೆ ಇಪ್ಪುನ ಈ ಮರಟ್ಟು ಪುನರ್ಪುಲಿ ಕಾಯಿದ ಲೆಕ್ಕನೆ ಅಯಿತ್ತ ಉಲಾಯಿ ಚಂದ್ರಕಾರಮೂಜಿ ಯಾ ನಾಲು ಬಿತ್ತು ಇಪ್ಪು ಂಡು. ನೆನ್ನು ಲಾ ಇಂಚನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನ. ಅಂಡ ನೆಟ್ಟು ಎಣ್ಣೆ ಸೆಲಿಪುಜಿ. ಅದಗ ಅಯಿನು ಸರಿ ಕುಂದದು, ಜಾದ್ ದೀದು ಅಯಿಕ್ಕು ನೀರು ಪಾಡುನ. ಅವು ಅರಪುನಗ ಅಯಿಟ್ಟು ಗಟ್ಟಿಯಾಯಿನ ದೋಸೆದಲೆಕ್ಕ ಎಣ್ಣೆ ಗಟ್ಟಿ ಆದ್ ಉಂತುಂಡು. ಅವೆನು ದೋಸೆ ಮನ್ಪರ, ಕಜಿಪುದ ಒಗ್ಗರಣೆಗುಲಾ ಬಳಕೆ ಮನ್ಪುವೆರು.

ಚಿಪ್ಪುಲು ಬೂರು:

ಚಿಪ್ಪುಲುದ ಬೂರುದ ಇರೆ ಉರುಂಟು ಮಸ್ತು ಅಗೆಲಾ. ಅಯಿತ್ತ ಬಿತ್ತು ಕಾಯಿಡು ಬೊಲ್ದು,ಪರುಂದೊ ಂದು ಬನ್ನಗ ಕೆಂಪು. ಅಯಿನು ಕೊಯಿದು ಮಿತ್ತು ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆತ್ತುದು ಮಲ್ಪುನಿ. ಅಂಡ ಉಂದು ದೀಪ ಪೊತ್ತಯರಗು ಮಾತ್ರ ಬಳಕೆ.ದಾಯೆ ಪಂಡ ಉಂದು ಒಂಜಿ ವಿಷ ಎಣ್ಣೆ.

ನಾಣೀಲುದ ಮರತ್ತ ಕಾಯಿ:

ಉಂದು ರೆಂಜೆದ ಕಾಯಿದಲೆಕ್ಕನೆ ಇಪ್ಪುನ ಕಾಯಿ. ನೆಟ್ಟುಲಾ ಇಂಚನೆ ಎಣ್ಣೆ ದೆಪ್ಪುನಿ. ಉಂದು ದೀಪ ಪೊತ್ತಾವುನೆರ್ದು ಜಾಸ್ತಿ ಮರ್ದುಗು ಪೊಪುನ. ನೆಕ್ಕು ಬಿಲೆಲಾ ಜಾಸ್ತಿ.

ಇಂಚಿನ ಯೆತೊ ಕಾಡ ಮರಕ್ಕುಲೆ ಕಾಯಿಲು ತುಳುನಾಡುದ ಆ ಕಾಲೊಡು ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ತ. ಆಂಡ ಅಯಿರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಬತ್ತಿನ ಕೆರೊಸಿನ್ ಪನ್ಪಿ ಚೀಮಿನಿದೆಣ್ಣೆ ಬೊಕ್ಕ ಕರೆಂಟ್ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಈ ಎಣ್ಣೆಲೆನ ಉಪಯೋಗ ಕಮ್ಮಿ ಅಂಡು. ಸರಮಾಲೆ ದೀಪ ಅಟ್ಟಗು ಬೊಕ್ಕ ಗುಜಿರಿಗು ಸೇರುಂಡು.

ಬರವು: ಚಂದು

Share this post

Recent Posts:

Share this post

Facebook Twitter Whatsapp Linkedin